Tekâlif-i Milliye Emirleri,
Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından olan Sakarya Meydan Muharebesi
öncesi ordunun ihtiyacını karşılamak ve Sakarya Savaşı’na hazırlanmak
için Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın kanunla kendisine verilen yasama
yetkisini kullanarak yayınladığı “Ulusal Yükümlülük Emirleridir”. 7
Ağustos 1921′de yayınlanmış olup toplamı on maddedir.
1. Her ilçede bir tane Tekalif-i Milliye Komisyonu kurulacak.
2. Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde orduya teslim edecek.
3. Her aile bir askeri giydirecek.
4. Yiyecek ve giyecek maddelerinin %40′ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
5. Ticaret adamlarının elindeki her türlü giyim eşyasının %40′ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
6. Her türlü makineli aracın %40′ına el konacak.
7. Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20′sine el konacak.
8. Sahipsiz bütün mallara el konacak.
9. Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun emrinde çalışacak.
10. Halkın elindeki araçlar aylık 100 km. askeri ulaşım yapacaklar.
tarihte on emir diye de bilinir.
Ordunun bu savaşı kazanabilmesi için yiyecek, giyecek, cephane ve
bunların taşınmasını sağlayacak araçların bulunmasını hazırlayan bu
emirlerin Ulusal Mücadele’nin kazanılmasında çok büyük etkisi oldu. Bu
emirlerdeki istekleri incelediğimizde, Türk Ordusu’nun ne kadar yokluk
içinde savaştığı iyice anlaşılır. Bu emirlerin uygulanabilmesi ve cephe
gerisinin güvenliğinin sağlanabilmesi için beş İstiklal Mahkemesi görev
aldı. Bu mahkemelerin, Başkomutan’ın yetkilerini kullanmasında ve
emirlerini uygulamada kendisine çok büyük yardımları oldu. İstiklal
Mahkemeleri gittikleri bölgelerde, halka çağrı yaparak, Başkomutan’ın
emirlerinin yerine getirilmesini sağlıyorlardı. Halkın büyük kısmının bu
emirlere gönüllü katıldığı görülüyordu. Eskişehir düşman işgaline
uğrayınca buraya İstiklal Mahkemesi gönderilemedi. Fakat Başkomutan’ın
emriyle 8 Eylül’de Yozgat İstiklal Mahkemesi kuruldu. Mahkemeler, asker
kaçakları, casus, bozguncu, düşmana yardım eden, görevini kötüye
kullanan, isyan, soygun suçlarını işleyenlere karşı sert bir uygulama
yaptılar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder