İnsanların dik
durması ve aktif hareket etmesi destek ve hareket sistemi ile sağlanır.
Hareketler kas, kemik, ve eklemin birlikte çalışmasıyla gerçekleşir.
İnsanda, destek ve hareket sistemi elemanı olan kemik
doku, iskelet adını alır.
A. İnsanda İskelet
İnsanda iskelet sistemi, vücudun çatısını oluşturur. İskelet sistemi
hareketi sağlamanın dışında iç organları koruma, kas ve iç organlara
bağlanma yüzeyi oluşturma görevi de yapar. İskeleti oluşturan kemikler
kalsiyum deposu olarak iş görür. Aynı zamanda kemiklerde kan hücreleri
de meydana gelir.
iskelet, anne kanunda sekizinci,haftaya kadar kıkırdaktır, daha sonra
kemikleşme başlar. Doğumdan sonra kemik gelişimim kalıtsal, bünyesel ve
çevresel faktörler etkiler.
1. Kemik Yapışı ve Çeşitleri
İnsan iskeletin! oluşturan kemikler, şekillerine göre dört grupta incelenir;
a. Uzun kemikler: İki ucu şişkin, silindir şeklindeki kemiklerdir.
Şişkin olan uçlara kemik ucu, silindir şeklindeki kısmına da kemik
gövdesi denir. Kemik gövdesi çok sıkı yapıdadır. Ortasında uzunlamasına
ilik kanalı denilen bir boşluk vardır ve içinde sarı ilik bulunur. Kemik
uçları daha gevşek, süngerimsi bir yapı gösterir. Bu yapının
boşluklarım da kırmızı ilik doldurur. Kemiklerin üzerini örten kemik
zarı (periost) uzun kemikte enine büyümeyi ve onarımı sağlar. Uzun
kemiklerin baş kısımlarında kıkırdak doku vardır. Ayrıca uzun kemiğin
baş kısmı ile gövdesi arasında bulunan kıkırdak doku bir süre kemiğin
boyuna uzamasını sağlar ve daha sonra kemikleşir. Kol ve bacak kemikleri
uzun kemiklere örnektir .
b. Kısa Kemikler: Hemen hemen boy ve genişliği birbirine eşit olan
kemiklerdir. Kısa kemikler dıştan kemik zarı ile sarılmıştır. Kemik
zarının altında sert kemik, ortada ise süngerimsi kemik bulunur.
Süngerimsi yapıda kırmızı kemik iliğine rastlanır. Kısa kemiklerde kemik
kanalı bulunmaz. El ve ayak parmakları kısa kemiklerdir
c. Yassı Kemikler: Genişliği fazla olan kemiklerdir. Bu kemiklerde
yapılaşma kısa kemiklerde olduğu gibidir. Kafatası kemikleri, kürek
kemikleri, kaburgalar ve kalça kemikleri yassı kemiklerdir
d. Düzensiz şekilli kemikler: Değişik şekillerde olan ve genellikle
diğer bir kaç kemikle bağlantı kuran kemiklerdir. Örneğin, omurlar,
bazı yüz kemikleri gibi.
İnsan iskeleti yaklaşık 207 kemikten oluşmuştur. İskeleti oluşturan
kemik sayışı 207 olarak belirtilmesine rağmen, bazı kaynaklarda bu
sayıya kulak (6) ve dil (1) kemikleri de eklenerek sayı artırılmıştır.
Bazı kaynaklarda ise kuyruk sokumu ve sağrı omurları birleşmiş olarak
kabul edildiğinden, kemik sayışı daha az gösterilmiştir, iskelet baş,
gövde ve üyeler iskeleti olarak üç bölümde incelenebilir .
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder